Meisjes besnijdenis

Wat is meisjesbesnijdenis?

Meisjesbesnijdenis is een ingreep aan de uitwendige geslachtsorganen.
Er worden verschillende vormen toegepast:Incisie - prik of sneetje in de voorhuid van de clitoris. Excisie - verwijdering van de gehele clitoris en kleine schaamlippen of een gedeelte hiervan; excisie kent meerdere varianten.
Infibulatie of faraonische besnijdenis - gehele verwijdering van de clitoris, de kleine schaamlippen en een gedeelte van de grote schaamlippen.
Na aaneenhechting van de resterende schaamlippen blijft een zeer kleine opening over voor menstruatiebloed en urine.
Ook van infibulatie zijn meerdere varianten mogelijk.
Bij Somalische vrouwen komt deze vorm het meest voor.
Daarnaast worden in verband met meisjesbesnijdenis de termen defibulatie en herinfubilatie gebruikt.
Defibulatie is het vergroten van de opening of het opheffen van de obstructie, meestal voor het huwelijk of een bevalling.
Herinfibulatie is het opnieuw hechten van de resterende delen van de schaamlippen, onder meer na een bevalling.

Waarom wordt een meisje besneden?
Ouders laten de besnijdenis uitvoeren uit liefde, om het kind te beschermen en om haar toekomst veilig te stellen.
Veel meisjes en vrouwen zien de ingreep als iets vanzelfsprekends: het hoort erbij, iedereen is immers besneden.
Vaak zijn ze opgelucht en trots als het voorbij is. De pijn hoort bij het leven van een vrouw, zoals ook de pijn bij een bevalling.
Er worden onder meer de volgende redenen gegeven: Het besnijden bepaalt mede de vrouwelijke identiteit van het meisje.
Dit heeft te maken met opvattingen, waarden en normen rond zaken als maagdelijkheid, kuisheid en reinheid.
Het beschermt de maagdelijkheid van het meisje.
Het vergroot haar huwelijkskansen.
Het geeft haar status in de gemeenschap (het omgekeerde geldt nog sterker: een onbesneden meisje loopt het risico uitgestoten te worden). Een geinfibuleerde vrouw is mooier.
Het is een teken van een goede opvoeding.
Het zou een islamitisch voorschrift voor reinheid zijn. (dit is onzin staat nergends dat meisjes besnijden moeten worden dus is het cultuur)

Waar en wie?
Meisjesbesnijdenis treft meer dan 80 miljoen meisjes en vrouwen in de wereld.
Het komt voor in 20 Afrikaanse landen en bij bevolkingsgroepen in een aantal landen in het Nabije Oosten en in Azie.
In Somalie, Djibouti, Noord-Soedan en Mali worden bijna alle meisjes besneden en wordt veelal de meest ingrijpende vorm - infibulatie - toegepast.
Tot in de jaren vijftig werd in delen van West-Europa en in de Verenigde Staten clitoridectomie als medische ingreep toegepast bij meisjes met hysterische klachten.
Besnijdenis vindt meestal plaats bij jonge meisjes, de exacte leeftijd verschilt per land.
Bij Somalische meisjes ligt de leeftijd tussen de 6 en 10 jaar, in ieder geval voor de eerste menstruatie.
De ingreep vindt vaak plaats tijdens schoolvakanties, zodat de meisjes kunnen herstellen.
Over het uitvoeren van meisjesbesnijdenis in Nederland bestaan geen harde gegevens.
Het is een publiek geheim dat families meisjes naar het buitenland sturen om de ingreep daar te laten uit te laten voeren.

Herkomst
De herkomst van meisjesbesnijdenis is niet duidelijk.
Als traditie wordt ze vaak gekoppeld aan de islam, maar in de koran komt ze niet aan de orde. Bovendien zijn er ook christelijke volken die meisjesbesnijdenis toepassen.
Waarschijnlijk is het een pre-christelijk, pre-islamitisch gebruik dat in sommige gebieden later verweven is geraakt met het geloof.
Hoewel de mensen die meisjesbesnijdenis toepassen, overwegend moslim zijn, betekent dit dus niet dat het een gebruik van alle moslims is.

klachten en complicaties:
Meisjesbesnijdenis kan psychische klachten en problemen met betrekking tot seksualiteit veroorzaken.
De kans op lichamelijke klachten en medische complicaties is groot, tijdens de ingreep maar ook daarna.
Bij infibulatie komen de meeste klachten voor.
Directe gevolgen tijdens en na de ingreep extreme pijn (wanneer de ingreep zonder verdoving plaatsvindt);
urineklachten (pijn bij plassen, ophoping urine in de blaas); overmatig bloedverlies;
kans op infectie.
Mogelijke gevolgen na de ingreep medisch ingrijpen om seksuele gemeenschap en bevalling mogelijk te maken;
menstruatieklachten en moeilijke en/of pijnlijke urinelozing;
urineweginfectie;
chronische pijn in onderbuik;
onvruchtbaarheid door gynaecologische infecties;
littekenvorming;
moeilijk inwendig onderzoek (uitstrijkje).

Wetgeving in Nederland
De Nederlandse overheid heeft, evenals een aantal andere Europese landen, alle vormen van meisjesbesnijdenis verboden.
Ook de World Health Organization adviseert om strategieen te ontwikkelen teneinde meisjesbesnijdenis uit te bannen.
In het Nederlandse Wetboek van Strafrecht valt meisjesbesnijdenis onder opzettelijke mishandelingsdelicten of onder het onbevoegd uitoefenen van de geneeskunst.
De straf bedraagt vier jaar gevangenis voor zware mishandeling met voorbedachten rade.
Indien de besnijdenis door een ouder zelf wordt uitgevoerd op de eigen dochter, kan de straf met een derde worden verhoogd (artikel 304 sub 1).
Ook in het geval dat de ouders opdracht geven voor een besnijdenis, hiervoor betalen, middelen leveren waarmee de besnijdenis wordt uitgevoerd en/of meehelpen tijdens de besnijdenis, zijn zij strafbaar.
Deze handelingen worden beschouwd als mededaderschap, uitlokking dan wel medeplichtigheid (artikel 47 en 48).
Artsen die meewerken aan meisjesbesnijdenis, kunnen worden berecht op grond van het medisch tuchtrecht.
De Geneeskundige Hoofdinspectie van de Volksgezondheid heeft richtlijnen uitgebracht hoe te handelen bij een melding van meisjesbesnijdenis in Nederland, zowel bij een mogelijk aanstaande als bij een al in Nederland verrichte besnijdenis (ghi Bulletin maart 1994).
Een meisje laten besnijden in een land waar dit niet strafbaar is, zoals vaak in de vakantie in het land van herkomst gebeurt, is ook in Nederland niet strafbaar.
De regering heeft echter in 2004 plannen bekendgemaakt om dit te veranderen.
De ouders kunnen wel berecht worden, wanneer men betrokkenheid kan aantonen met het strafbare feit en deze betrokkenheid in Nederland heeft plaatsgevonden.
Relatie met asielprocedureSinds eind 2003 is het mogelijk dat minderjarigen vanwege een aantoonbare dreiging van meisjesbesnijdenis een beroep doen op een verblijfstitel in Nederland. Er moet dan sprake zijn van een risico dat het meisje of de jonge vrouw na terugkeer besneden wordt. Wel dient aan bepaalde voorwaarden te worden voldaan. Ook de ouder kan in zo’n geval onder bepaalde voorwaarden voor een verblijfstitel in aanmerking komen.

Jij en meisjesbesnijdenis
Meisjesbesnijdenis is strafbaar.
Het is van groot belang om te voorkomen dat een meisje besneden wordt en dat vraagt om alertheid op signalen.
Daarom is het belangrijk dat u de gelegenheid creeert om over dit onderwerp te spreken, bij voorkeur voor er een dreigende situatie ontstaat.
Voor een succesvolle interventie is een goede relatie met de betrokkene van cruciaal belang. Daarvoor kunnen de volgende aandachtspunten gelden:
Toon respect voor de persoon, de cultuur en de situatie.
Zorg voor een veilige sfeer.
Investeer tijd en moeite in een vertrouwensrelatie met betrokkene.
Zorg voor duidelijkheid en uitleg over de consequenties en de mogelijkheden van de situatie en ieders rol daarin.
Begeleid de betrokkene wanneer zij zelf actief een oplossing (eventueel hulpverlening) zoekt. Maak gebruik van consultatiemogelijkheden en stimuleer de betrokkene om dat ook te doen.