dinsdag 15 september 2009

Welke rechten heeft een vrouw binnen de islaam?




In het Westen denkt men vaak dat enkel de vrouwen in het Westen geemancipeerd zijn en dat deze emancipatiebeweging begon in de 20st eeuw.
Echter, vanuit Islamitisch perspectief begon de emancipatie van de vrouw 1400 jaar geleden met de Openbaringen aan Mohammed(sallahi alahi wasalam) en is de Islam emanciperend voor de vrouwen.
Het is jammergenoeg zo dat in een aantal Muslimlanden de vrouwen achtergesteld worden, maar dit is het gevolg van plaatselijke (pre-Islamitische) culturele, sociale, politieke gebruiken die zijn blijven hangen en niet van de Islam zelf.
Immers, sedert meer dan 1400 jaar kent Islam aan vrouwen rechten toe die zij op de meeste plaatsen (ook in een aantal Muslimlanden) vandaag de dag nog altijd niet geniet.
Dit is niet zelden zo omdat vrouwen hun rechten niet kennen.
Immers, man-gedomineerde maatschappijen proberen uit zelfbehoud meisjes uit het onderwijs te weren terwijl zij daar nochtans recht op hebben.
Op die manier verhindert men dat vrouwen de rechten leren kennen die hen van rechtswege door de Islam worden toegekend. In dit artikel worden een paar van deze rechten opgesomd - de lijst is niet volledig, maar illustratief. Inhoudstafel van dit artikel:
Gelijkheid van mannen en vrouwen
Recht op (fysische, financi챘le, emotionele,...) bescherming
Vrijheid van meningsuiting
Politieke rechten
Sexuele rechten
Recht op onderwijs
Economische rechten

Gelijkheid van mannen en vrouwen Wanneer men het over gelijkheid van mannen en vrouwen wil hebben, moet men eerst bepalen op welk criterium men mannen en vrouwen wil vergelijken. Inzake lengte bijvoorbeeld, heeft onderzoek uitgewezen dat mannen gemiddeld groter zijn dan vrouwen. Dus, mannen zijn superieur aan vrouwen inzake lengte.
Andersom zou men kunnen zeggen dat vrouwen superieur zijn aan mannen inzake kleinheid (ze zijn 'meer' klein).
Wat is dan gelijk en verschillend? In de Islam staat Allah(subhana wa ta aala) in alles centraal en wordt gelijkheid of verschil gedefinieerd als 'wie is belangrijker voor Allah(subhana wa ta aala), mannen of vrouwen?'
Deze vraag krijgt dan volgend antwoord:
'Maar wie - hetzij man of vrouw - deugdelijke daden doet als gelovige, zij zullen de tuin binnengaan en jullie wordt nog niet zoveel als de holte in een dadelpit onrecht aangedaan.' (Koran 4:124) '
De mannen en vrouwen die zich (aan Allah) hebben overgegeven, de gelovige mannen en vrouwen, de onderdanige mannen en vrouwen, de geduldig en volhardende mannen en vrouwen, de deemoedige mannen en vrouwen, de mannen en vrouwen die aalmoezen geven, de mannen en vrouwen die vasten, de mannen en vrouwen die hun kuisheid bewaren, de mannen en vrouwen die Allah veel gedenken, voor hen heeft Allah vergeving en een geweldig loon klaargemaakt.' (Koran 33:35)
Mannen en vrouwen zijn voor God dus volkomen gelijkwaardig.
De Koran en de Sunnah herhalen steeds weer dat Allah een persoon boven een andere verkiest op grond van zijn bewustzijn van en liefde en vrees voor Allah(subhana wa ta aala). Alle andere criteria (zoals ras, sexe, land, afkomst, enz... ) zijn van geen enkele tel.
In zijn laatste preek hammerde Mohammed(sallahi alahi wasalam)daar ook nog eens op wanneer hij zei:
'De gehele mensheid komt van Adam en Eva, en een Arabier is niet superieur tegenover een niet-Arabier, noch is een niet-Arabier superieur tegenover een Arabier.
Ook is een blanke niet superieur aan een zwarte noch is een zwarte superieur tegenover een blanke.
Niemand is superieur ten aanzien van iemand anders tenzij in vroomheid en goede daden.'

In diezelfde laatste preek die aanzien kan worden als zijn spiritueel testament, zegt Mohammed sallahi alahi wasalam ook dat mannen zekere rechten hebben over vrouwen, maar beklemtoont hij tevens dat vrouwen ook zekere rechten hebben over mannen.
Tot dan, hadden de vrouwen in de arabische stammen-samenleving geen rechten.
Er was ook geen vrouwenbeweging die opkwam voor de rechten van de vrouw.
En toch, op gezag van de openbaringen die Mohammed (sallahi alahi wasalam)kreeg van Allah, begon hij volledige gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen te preken. Uit de Openbaringen aan Mohammed sallahi alahi wasalam die weergegeven worden in de Koran, blijkt duidelijk dat Allah voor mannen en vrouwen geen afzonderlijke geboden gezonden heeft om in de hemel te geraken: de toegang tot het eeuwig leven in de hemel is voor beiden aan dezelfde bepalingen gebonden.
Wat kan er gelijker zijn dan dat?
"Wie - hetzij man of vrouw - deugdelijk handelt als een ware gelovige, die zullen Wij een goed leven laten leiden (in deze wereld) en Wij zullen hen met hun loon belonen voor het beste wat zij deden (in het Hiernamaals)" (16:97)
Het is ook goed er hier op te wijzen dat het arabische woord voor God, nl. Allah noch mannelijk, noch vrouwelijk is. Vergelijk met Westerse talen waar God mannelijk is.
Bovendien wordt in de Islam Eva er niet van beschuldigd Adam meegesleurd te hebben in de zondeval.
Volgens de Islam hebben zowel Adam als Eva zich laten vangen door de listen van Satan, iets wat God hen evenwel later vergeven heeft.
Op de vrouw rust in de Islam dan ook niet het archetype van verleidster tot zonde.
Bovendien werden volgens sommige Muslims ook vrouwen tot het Profeetschap geroepen.
Zij geven dan Maria en de Moeder van Mozus als voorbeeld.
Ten slotte, wordt door tegenstanders van de Islam vaak verwezen naar vers 34 van hoofdstuk 4 om te staven dat de Islam zou beweren dat mannen superieur zijn aan vrouwen.
Sommige Koranvertalingen geven het vers inderdaad in die zin.
Echter, de arabisch term die gebruikt wordt is 'qawwam' en betekent 'volledige verantwoordelijkheid dragen voor', of 'volledig zorg dragen voor'.
Dit betekent duidelijk niet dan een man superieur is aan een vrouw, het geeft in tegendeel aan een vrouw recht op bescherming (fysisch, financieel, emotioneel)van haar man die daarmee extra verantwoordelijkheden te dragen krijgt, zoals blijkt uit het volgende punt.
Recht op veiligheid, geborgenheid en levensonderhoud De Islam biedt aan de vrouw een soort van vangnet.
Volgens de Islam, is de echtgenoot de behoeder van zijn vrouw:
'Mannen zullen volledig zorg dragen van vrouwen' (Koran 4:34) (De arabische uitdrukking spreekt van 'qawwam', d.i. een intensieve vorm van qaim of 'iemand die verantwoordelijk is voor' of 'iemand die zorgt voor' een ding of een persoon).
Dit betekent dat haar echtgenoot voor haar moet zorgen: hij moet voor haar fysische veiligheid instaan en hij moet instaan voor haar financiele zekerheid (voorzien in woonst, kledij, voeding, medicijnen enz) - ook als de vrouw zelf werkt en zelf een vermogen of een inkomen heeft.
In samenhang hiermee, is het erfdeel van een dochter in de Islam kleiner dan dat van een zoon. Immers, de dochter mag het geld dat zij erft volledig voor zichzelf houden terwijl de zoon ervan moet besteden voor zijn familie, zijn vrouw, zijn kinderen enz.
De man is er ook toe gehouden zijn vrouw attent en liefdevol te behandelen.
'Waarlijk, de meest volmaakte in geloof onder de gelovigen is hij die best gemanieerd is en meest voorkomend (attent, vriendelijk) is voor zijn vrouw.'

1 opmerking: